Necmettin Aslan

Ardahan’ın Göle ilçesinde, yüksek yaylaların serinliğinde doğan bir su düşünün…

Sessizce yola çıkıyor; sınır tanımıyor, bayraklara takılmıyor, kimlik sormuyor.

Göle’den çıkıp Gürcistan’ı geçiyor, Azerbaycan topraklarında Hazar’a doğru akarken ardında yalnızca su değil, tarih, kültür ve ortak bir hafıza bırakıyor. İşte bu uzun yolculuk, “Kür Çaylar Anası” adlı belgeselle kayda alındı ve Bakü Kültür Haftası, bu anlamlı filmin galasıyla sona erdi.

 

Kür Nehri, yalnızca bir coğrafi unsur değil. O, Kafkasya’nın nabzı…

Yüzyıllardır Türkülerde, destanlarda, şiirlerde anılan; tarımı besleyen, şehirleri kuran, medeniyetleri birbirine bağlayan bir ana. Belgeselin adı da boşuna seçilmemiş: Çaylar Anası. Çünkü Kür, geçtiği her coğrafyada hayatın kaynağı olmayı sürdürüyor.

 

Belgesel, Ardahan’dan Bakü’ye uzanan bu yolculuğu yalnızca görüntülerle değil, hikâyelerle anlatıyor. Nehrin kenarında yaşayan insanların tanıklıkları, Kür’le kurulan kadim bağları gözler önüne seriyor. Aynı suya eğilen ama farklı diller konuşan insanların ortak kaderini izliyoruz. Bu da izleyiciye şu gerçeği hatırlatıyor: Sınırlar insanlara ait, sular ise coğrafyanın vicdanı.

 

Bakü Kültür Haftası’nın bu filmle kapanması da ayrıca anlamlı. Kültür, bazen bir türküde, bazen bir yemekte, bazen de bir nehirde kendini gösterir. “Kür Çaylar Anası”, Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasında sadece fiziksel bir bağ değil; kültürel bir köprü kuruyor. Ardahan’ın Göle’sinden çıkan Ardahan Merkezden geçip Benimde Köyüm Olan Kaşlıkaya ya uğrayıp biraz duraklayan bir suyun, Bakü’de alkışlarla karşılanması, ortak mirasın en sade ama en güçlü ifadesi.

 

Bugün dünyada su, yalnızca doğal bir kaynak değil; aynı zamanda stratejik bir değer. Kür Nehri’nin hikâyesini belgelemek, bu açıdan da önemli. Çünkü bu belgesel, bize suyun korunması gereken bir miras olduğunu, geçmişten geleceğe taşınması gereken bir emanet olduğunu hatırlatıyor.

 

Kür akmaya devam ediyor…

Biz izlesek de izlemesek de, belgesel çekilse de çekilmese de.

Ama artık onun hikâyesi kayıt altında.

Ardahan’dan Bakü’ye uzanan bu yolculuk, yalnızca bir nehrin değil, ortak bir coğrafyanın hafızası olarak akıyor.